رضا تربتی، فعال گردشگری در یادداشتی نوشت: در سال‌های اخیر، با گسترش رسانه‌های اجتماعی و ظهور نسل جدیدی از گردشگران ماجراجو، پدیده‌ای به نام گردشگری خطرناک (Danger Tourism) یا گردشگری ماجراجویانه پرریسک، مورد توجه قرار گرفته است. این نوع گردشگری، برخلاف شکل سنتی آن که بر راحتی، آرامش و بازدید از جاذبه‌های فرهنگی یا طبیعی متمرکز بود، افراد را به سوی مقاصدی سوق می‌دهد که با تهدیدهای واقعی مواجه‌اند. اما چه عواملی باعث محبوبیت این نوع گردشگری شده است و چه خطراتی برای گردشگران و حتی مردم محلی به همراه دارد؟

تعریف گردشگری خطرناک

گردشگری خطرناک به سفرهایی اطلاق می‌شود که افراد با آگاهی کامل از خطرات موجود، به مناطقی سفر می‌کنند که احتمال وقوع حوادث، آسیب‌دیدگی یا حتی مرگ در آن‌ها بالاست. این خطرات ممکن است ناشی از شرایط جغرافیایی (مانند صعود به قله اورست)، وضعیت سیاسی (مانند سفر به کشورهای درگیر جنگ داخلی)، یا بیماری‌های واگیردار (مانند سفر به مناطق آلوده به ویروس‌های کشنده) باشد.

انگیزه‌های گردشگران خطرپذیر

افرادی که به گردشگری خطرناک روی می‌آورند، اغلب دلایل مختلفی برای انتخاب این سبک دارند:

• هیجان‌طلبی: بسیاری از گردشگران به دنبال هیجان، ماجراجویی و تجربه‌های منحصربه‌فرد هستند و می‌خواهند کارهایی را انجام دهند که کمتر کسی جرأتش را دارد.

• اثبات خود: برخی افراد به دنبال به چالش کشیدن خود یا اثبات شجاعت، جسارت و استقلالشان هستند. این رفتار گاه ریشه در مسائل روان‌شناختی یا اجتماعی دارد.

• محتوای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی: میل به تولید محتوای خاص و متفاوت برای شبکه‌های اجتماعی باعث شده بسیاری از افراد به سفرهایی پرخطر روی آورند تا تصاویری “خاص” و متفاوت از خود به نمایش بگذارند.

• فرار از زندگی روزمره: برخی افراد با انگیزه رهایی از روزمرگی یا تجربه‌ زنده‌بودن واقعی، به سراغ چنین سفرهایی می‌روند.

مقاصد محبوب گردشگری خطرناک

این نوع گردشگری در هر نقطه‌ای ممکن است رخ دهد، اما برخی مناطق به دلیل شرایط خاص خود، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند:

• افغانستان، سوریه و عراق: با وجود درگیری‌های سیاسی و امنیتی، برخی گردشگران غربی به این کشورها سفر می‌کنند تا واقعیت جنگ و فرهنگ مردم را از نزدیک ببینند.

• چرنوبیل (اوکراین): منطقه فاجعه هسته‌ای سال ۱۹۸۶ اکنون به مقصدی برای گردشگران ماجراجو تبدیل شده است.

• شمال پاکستان و کشمیر: کوهنوردی در نواحی مرتفع و ناپایدار سیاسی.

• قله اورست و مناطق کوهستانی مرتفع: سفر به ارتفاعات بالا، خطراتی مانند سرمازدگی، کمبود اکسیژن و سقوط دارد.

• آمازون و جنگل‌های انبوه: مواجهه با حیوانات وحشی، بیماری‌های گرمسیری و شرایط سخت زیستی.

مسئولیت‌پذیری در گردشگری خطرناک

در صورتی که فردی تصمیم به انجام چنین سفرهایی می‌گیرد، باید مسئولیت‌پذیر باشد:

• آگاهی کامل از خطرات و آمادگی فیزیکی و روانی: گردشگران باید از خطرات موجود آگاه باشند و برای مواجهه با آن‌ها آمادگی کامل داشته باشند.

• احترام به مردم محلی و فرهنگ‌های بومی: رفتار مناسب و محترمانه با مردم محلی و فرهنگ‌های آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

گردشگری خطرناک، هرچند می‌تواند تجربه‌ای فراموش‌نشدنی و هیجان‌انگیز باشد، اما از سوی دیگر می‌تواند هزینه‌هایی جبران‌ناپذیر برای فرد و جامعه به همراه داشته باشد. این شکل از گردشگری نیازمند آگاهی، مسئولیت‌پذیری و رعایت اصول انسانی است. ماجراجویی نباید به قیمت نادیده‌گرفتن خطرات واقعی یا آسیب‌رساندن به خود و دیگران تمام شود.

انتهای پیام/